Bunkernummer
As2
Oud Bunkernummer
CA2
Lokatie
Astene
Toegankelijkheid
Bunker is ingegraven. Dus niet meer van toepassing.
Aantal kamers
2 achteraan verbonden kamers met aan de achterkant van de 2e kamer een koepel, en een sas
Aantal schietgaten
2
Type geschut
2 x MI
Bijhorende vuurrichting
Zuid - Zuidwesten
Origineel kadastraal perceel waarop de bunker werd gebouwd:
  • Astene, Sectie C, kadastrale perceel 292 (deels)
Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker:
  • Voor de bouw van de bunker werd een stuk onteigend van 1 are 87 ca groot, nabij de noordoostelijke hoek van het perceel C292. Het onteigende perceel sloot hierbij aan bij een privéwegel in de richting van een kortbij gelegen hoeve.
  • Om het onteigende perceel waarop de bunker werd gebouwd, ten allen tijde te kunnen bereiken, was er een strook voorzien van 2 meter breed als permanente erfdienstbaarheid over de bestaande private wegel. Deze verliep langs de scheiding van het perceel 291 op de oostkant, doorlopend op de grenzen van perceel 295 en 293. De strook zelf lag dan op de percelen 291bis, 290bis, 290, en 292 om zo aan te sluiten op de onderharde publieke wegel aan de noordkant van perceel 289. deze strook was op die wijze maar liefst 105 meter lang.
  • Om de bouw van de bunker mogelijk te maken werd voor een periode van 8 maanden vanaf het ogenblik dat de werken officieel zullen starten, een strook voorzien met een breedte van 5 meter tot aan het te bebouwen perceel. In dit geval is dat gebeurd door de eerder vermelde strook van 2 meter nog eens 3 meter breder te maken in oostelijke richting op dezelfde percelen. Het hierbij nog eens mee in de jatte betrokken terrein bedroeg dan nog eens 342 m³ (ongeveer 114 m lang dus).
  • Gezien zowel de onteigening als de terreinen voor de erfdienstbaarheden eigendom waren van dezelfde eigenaars, bleef alles tot 1 akte beperkt.
  • Deze percelen waren eigendom van Mevr de Burggravin Emma - Marie - Ghislaine de Spoelberch, zelf woonachtig in het kasteel van Schaltin (nabij Namen). Zij was uiteindelijk toen nog eigenaar van vooral de westelijke kant van het schiereiland gevormd tussen de huidige N43 (Dorpsstraat) en de Leie die daar met een kronkel wegloopt van de steenweg.
  • Het originele perceel waarop effectief werd op onteigend, werd op dat moment gehuurd door een plaatselijke landbouwer uit Astene, Mr Joseph Vanden Abeele.
  • Deze burggravin zal bijkomend nog opduiken in de aktes voor nog een gans aantal andere bunkers. Merkwaardig genoeg zijn er hiervoor in dit geval allen aparte aktes opgesteld. In de meeste andere dergelijke gevallen werd er 1 grotere akte opgesteld voor meerdere bunkers samen maar dit is dus in dit geval niet gebeurd.
  • Zo werden er nog aktes opgesteld aan haar gericht voor de bunkers As4, As5, As8 en D1
  • Deze deelakte werd verleden op 3 april 1935 voor de prijs van 1300 BEF.
  • Daarnaast bevatte de akte een clausule zodat de eigenaar nog jaarlijks een intrest van 5% ontving op dit verkoopbedrag, wat neerkwam op een jaarlijkse intrest van 65 BEF.
  • Zuiver ter info. Op het kasteel van Schaltin zijn tijdens de Duitse bezetting van WOII Joodse kinderen verborgen en op die manier het leven gered door niet naar de concentratiekampen te zijn gestuurd. Toch op die manier via deze weg respect voor deze familie.
Huidige kadastrale perceelnummers van deze bunker:
  • Het toenmalige perceel C292 is ondertussen volledig verkaveld en ook deels opgegaan in openbare weg.
  • De toenmalige openbare onverharde wegel waar toen de erfdienstbaarheden naar toe liepen, is de huidige Snoekstraat.
  • De toenmalige erfdienstbaarheden over een onverharde private wegel, is de huidige Krommestraat.
  • Het perceeltje waar de bunker ooit stond is heden het ongeveer driehoekige pleintje bovenaan de Krommestraat en de Bliekstraat.
  • De Hoeve waarbij de bunker werd gebouwd, is eveneens gesloopt bij de aanleg van dit pleintje.
  • Op een officiële lijst van 12 mei 1961 stond deze bunker al niet meer vermeld wat er toch op duidt dat de bijhorende grond en de bunker toen al opnieuw verkocht waren en dus geen staatseigendom meer was.
  • Mogelijks is hij dus bij herverkavelen wel degelijk opnieuw overgekocht door Deinze en op die manier dan uiteindelijk toch gesloopt.

Terreinschets horende bij de voorstudie van deze bunker.

Links zie je de Leie. De bunker diende langs een onverharde private wegel opgetrokken kortbij een bestaande hoeve langs deze wegel.

Merk op hoe kaal en onbebouwd gans dit schiereiland tussen steenweg en Leie toen nog was.

Het onteigende perceel en bijhorende erfdienstbaarheden bij deze bunker horende.

Je ziet zeer duidelijk een zeer grote erfdienstbaar over meer dan 100 meter via een zuidelijk lopende onverharde wegel. Dit zal heden overeenkomen met de huidige Krommestraat.

Dit sloot dan aan bij een bestaande onverharde publieke wegel die de huidige Snoekstraat zal zijn geweest.

Hiernaast ziet u nog eens het detail van de originele voorstudie waarop een driehoek werd gemaakt naar bestaande structuren die ook heden ten dage nog kunnen teruggevonden worden. Er werden twee op recente luchtfoto's nog herkenbare punten met elkaar verbonden. Daarna werden deze beide punten ook verbonden met de lokatie van de bunker As2. Door met dezelfde hoeken deze driehoek over te zetten op een luchtfoto, kan men vrij correct de bunker zijn originele staanplaats lokaliseren.
Dezelfde driehoek uitgezet op een luchtfoto van Google Earth. De bunker blijkt dus zoals eerder al vermoed, inderdaad op het driehoekige graspleintje gestaan te hebben. Opnieuw kan men zich afvragen waarom de bunker moest verdwijnen. Let er ook tevens eens op hoe weinig herkenningspunten er toch maar blijken te vinden zijn om de bunker perfect te kunnen inzichten.

Kadasterschets anno 2013.

Ondertussen is dus blijkbaar lang gans het schiereiland vol gebouwd.

Detail van het huidige kadastrale plan anno 2023.

Er is dus ondertussen zowel van de hoeve waar de bunker bijstond als de bunker zelf, al lang geen sprake meer. Beiden zijn ondertussen verdwenen uit het straatbeeld.

Routebeschrijving om deze bunker te vinden:
  • De bunker diende ooit gezocht te worden waar heden een driehoekige graspleintje is tussen de Bliekstraat en de Krommestraat.
  • Dit zal nooit verkaveld zijn omdat de bunker allicht nooit is afgebroken maar ingekanteld zit in de ondergrond.
Localisatie van de bunker op de bunkerlinie:
  • Het was een voorliniebunker op de linker kant van steunpunt Astene, tussen As1 (315 m) en As5 (335 m).
  • Hij was bijkomend in hoek opgesteld met de iets meer oostelijk gebouwde bunker As4 (135 m) en As5 (335 m)
  • De bunker As2 nam volledig de zone onder vuur tussen Leie en de onverharde wegel (huidige Krommestraat) komende vanaf de steenweg.
  • De bunker As4 waarmee hij in hoek was opgesteld vuurde in zuid zuidwestelijke richting op dezelfde huidige Krommestraat.
  • De bunker As5 nam dan zelfs in noordwestelijke richting de Snoekstraat en de Baarsstraat onder vuur.
  • Vergeet niet dat bij de bouw van de linie, gans deze sector zo goed als open velden waren.
  • Deze 3 bunkers hun vuurlijnen kruisten volledig met elkaar zodat ze gemakkelijk het ganse gebied omder vuur konden nemen.

Oude Britse RAF Spionagefoto anno 1944

Hierop is nog zeer mooi een gedeelte van Steunpunt Astene te zien op een nog grotendeels onbebouwd stukje tussen steenweg en Leie.

Oude Britse RAF Spionagefoto anno 1944

Op deze foto kan je alvast 3 bunkers van steunpunt Astene zien staan. 2 ervan zijn ondertussen verdwenen. Dit zijn enerzijds deze Astene 1 die je mooi kan zien staan zuidelijk van de weg als een witte stip zuidelijk van een hoeve aan de noordkant van de Leie.

De 2e zichtbare en ondertussen eveneens verdwenen bunker is As2. Deze stond in hoek opgesteld met de noordelijker gebouwde 3e zichtbare bunker As4. Deze bunker As4 is wel degelijk de iets noordelijker zichtbare structuur.

Oude luchtfoto anno 1971

Op deze oude luchtfoto (niet zo scherp) uit 1971 zie je de bunker ook nog altijd staan in de zuidoostelijke hoek van een bebouwd stukje van de toenmalige Krommestraat. Voor de rest zie je nog een zeer open kouterlandschap in oostelijke richting enkel nog eens gebroken door de bunker As4.

Detail luchtfoto anno 2023 (Google Earth)

Het verschil dat je dan te zien krijgt anno 2023 is dus vrij gigantisch te noemen. As2 is definitief ingegraven in het driekoekige pleintje.As4 is amper zichtbaar en ligt iets noordelijk van de Visserstraat op een vrij graspleintje. Deze steekt heden ten dage vrij triestig en alles behalve respectvol voor dit type van erfgoed, verborgen onder een berm grond.

In 2006 was dit driehoekig pleintje nog een open grasveldje.

In 2018 werd dit al meer als een parkje teruggevonden.

Structuur van het bunkertje:
  • Twee achteraan verbonden bunkerruimtes,
  • Elke kamer was geschikt voor het opstellen van een mitrailleur.
  • Achteraan de tweede kamer was een koepel voorzien.
Welke type wapens waren in de bunker opstelbaar:
  • Naast de standaard voorziene Maximmitrailleurs was deze bunker ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

  • De hoeken waren afgewerkt met baksteen en het geheel was gecementeerd met een baksteenmotief.
  • Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
  • De beide schietgaten voor de mitrailleur zaten verborgen achter valse ramen telkens uitgewerkt op gegalvaniseerde metalen luiken, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op deze luiken waren aan de buitenzijde houten raamprofielen gekleefd om het geheel nog explicieter het uitzicht van een echt raam te geven.
  • De bunker had geen bijkomende andere valse ramen.
  • Het bunkertje had een vrij plat schilddak in hout en de dakbedekking bestond uit rode fabriekspannen.
  • Bovenop het dak stond een koepel. De wijze waarop deze weggecamoufleerd was, is tot op heden onbekend. Zeker ook omdat de wijze waarop de bunker op plannen wordt afgebeeld, in realiteit niet zal hebben geklopt.
  • Onderaan de koepel bevond zich een luikje van 0.48m x 0.56m en de koepel zelf kon worden bereikt via 9 in het beton ingewerkte sporten van 0.80m, diameter 25mm.
  • Vanuit de koepel vertrok 2.50 meter stemdragerbuis om vanuit de koepel orders te kunnen doorgeven naar de mitrailleurkamers.
  • Om het bunkertje te betreden was het toegangssas voorzien van enkele in beton gegoten treden. Beneden in dit sas was een sterfputje voorzien.
  • Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
  • De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
  • In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
    • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
    • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
    • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
    • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
    • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
  • Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
  • De bunker was omgeven met Elzenbomen.
  • Gezien zijn lokatie had het bunkertje het uitzicht van een bijgebouwtje bij de boerderij die er kortbij stond. Deze boerderij is ondertussen ook reeds geruime tijd afgebroken en dus verdwenen.

Bouwplannen horende bij deze bunker

Origineel situatieplan van deze bunker horende bij de bouwplannen.
Origineel grondplan van deze zo goed als zeker ondergegraven bunker.
as2
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Ook hier kan men opmerken dat het dak dat al vrij plat ontworpen was, in realiteit nog platter zal zijn uitgewerkt zodat de koepel er origineel al bovenuit stak met zijn kijkspleten.
Doorsnede CD is een langsdoorsnede van de rechter mitrailleurkamer van deze bunker.
Het rechthoekige schilddak van deze bunker. Helaas is het nooit exact zo uitgevoerd want in deze versie stak de koepel volledig onder het dak zodat bij gebruik van de bunker, het dak deels ontmanteld zou moeten worden. In praktijk zijn al deze daken nog platter uitgevoerd dan op de plannen getekend.
Actuele toestand van deze bunker:
  • Niet meer van toepassing gezien de bunker is ingegraven.
Draagt de bunker nog sporen van de meidagen 40:
  • Gezien zijn locatie op de linie is de kans dat hij sporen droeg van strijd, vrij klein.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje:
  • De bunker is ondergraven bij het verkavelen van de gronden hier in de buurt.
  • Dit gebeurde allicht rond 1988.
  • Het feit dat hij hier nog in de ondergrond zal steken, is allicht de oorzaak van het niet mee verkavelen van dit driehoekig terreintje.
  • Ook hier blijft het zeer onduidelijk waarom deze bunker ooit diende te verdwijnen.
  • Zoals bij de meeste al geruime tijd gesloopte bunkers is de gekende info erover, zeer nihil.
  • Alle bijkomende informatie van deze reeds geruimte tijd verdwenen bunker, blijft dus zeker welkom.
Kostprijsschatting van het toenmalige bunkertje:
  • Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject C terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 65.405,38 Bef gekost hebben.
  • Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 95.905.38 Bef hebben gelegen.
  • Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
Interessante links voor deze bunker op het internet

Foto's van deze bunker

Een zeldzame oude foto van deze bunker. Allicht uit de jaren 70. Dit was een typische bunker voor de bunkers op Astene. Hij was gecementeerd met een klein baksteenmotief. Achteraan zie je nog de hoeve die toen ook al aan het vervallen was. Deze boerderij was het camouflagevoorbeeld van deze bunker. Hij moest doorgaan voor een bijgebouwtje ervan. Ook de vervallen boerderij is heden al lange tijd vervangen door recente bewoning. Op de rechter kant van de bunker liep toen de Krommestraat.

(Foto: Collectie Jacques De Vos)

oude foto bunker As2